5 dingen die je moet weten over zomertijd

Morgennacht is het weer zover: we gaan in Nederland, de rest van Europa en in een aantal andere landen de klok een uur vooruit zetten. Dit is de omschakeling van de wintertijd naar de zomertijd. De zomertijd is eigenlijk een tijdelijke aanpassing van de standaardtijd zoals die bij de tijdzone waarin een land zich bevindt hoort. Je mag stellen dat de wintertijd de normale tijd is en de zomertijd een tijdelijke afwijking daarvan. Binnen de Europese Unie zijn er plannen om van de zomertijd de standaardtijd te maken en dan met het hele systeem van wintertijd en zomertijd te stoppen. Tot heden is dit voorstel niet goedgekeurd, waardoor we ook in Nederland voorlopig de klok twee keer per jaar blijven verzetten.

Door het omschakelen naar zomertijd is het in de zomer ’s avonds langer licht, maar duurt het in de ochtend ook een uur langer voordat het licht wordt. Zomertijd is in Europa in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw ingevoerd. Zomertijd werd na de oliecrisis ingevoerd om energie te besparen. De gedachte was dat mensen door het langere daglicht ’s avonds minder elektriciteit zouden gebruiken. In hoeverre dit effect daadwerkelijk optreedt, is onderwerp van discussie.

Wat moet je nog meer weten over de zomertijd? Hier lees je de 5 dingen die je moet weten over zomertijd en de effecten van zomertijd.

1

Wanneer is het zomertijd?

In Nederland gaat de zomertijd in op de laatste zondag van maart om 02:00 uur en eindigt op de laatste zondag van oktober om 03:00 uur. Op de laatste zondag van maart wordt de klok een uur vooruit gezet. Op de laatste zondag van oktober zet je de klok een uur achteruit.

2

Veranderingen in tijdsverschil

Het aantal landen dat geen zomertijd gebruikt is groter dan het aantal landen waar dat wel gebeurt. Dat betekent dat er tussen Nederland en een hoop vakantiebestemmingen veranderingen in het tijdsverschil plaatsvinden zodra de zomertijd ingaat.

Met landen die ten westen van onze tijdzone liggen en die geen zomertijd hanteren, neemt het tijdsverschil op het moment dat bij ons de zomertijd ingaat met een uur toe. Dit geldt bijvoorbeeld voor Aruba, Curaçao, Mexico, Suriname, Brazilië en Argentinië.

Met landen die ten oosten van onze tijdzone liggen en die geen zomertijd hanteren, neemt het tijdsverschil op het moment dat bij ons de zomertijd ingaat met een uur af. Dit geldt bijvoorbeeld voor Thailand, China, de Verenigde Arabische Emiraten, Indonesië en Zuid-Afrika. De effecten van de jetlag zijn in deze landen tijdens de zomertijd minder heftig.

3

Voor- en nadelen van de zomertijd

De zomertijd heeft zowel voor- als nadelen. Voordelen zijn het langere daglicht ’s avonds, wat goed is voor recreatie en buitenactiviteiten. Nadelen kunnen de verstoring van het bioritme, slaapproblemen en een mogelijk verhoogd risico op ongelukken zijn. In welke mate een individu last ondervindt van de omschakeling naar de zomertijd, is helemaal afhankelijk van de persoon zelf. Sta je bijna altijd op dezelfde tijd op, dan zul je waarschijnlijk even van slag zijn. Heb je geen vast slaapritme, dan zal het effect minder of zelfs nihil zijn.

4

Gezondheidseffecten

Er is al jaren discussie over de invoering van zomertijd. Sommige mensen vinden het een nuttige regeling, terwijl anderen vinden dat de nadelen te groot zijn. Onderzoeken naar de gezondheidseffecten van zomertijd op de mens tonen aan dat er in de eerste week wel hinder ondervonden kan worden, maar er is bestaat geen doorslaggevend wetenschappelijk bewijs dat de zomertijdregeling op lange termijn de gezondheid negatief beïnvloedt.

5

Minder last van de zomertijd

Heb je moeite met de omschakeling van wintertijd naar zomertijd? Dan zijn er manieren om dat te beperken. De handigste manier is om de week voorafgaand aan de omschakeling iedere dag alvast 10 minuten eerder naar bed te gaan en 10 minuten vroeger op te staan. Dan ben je na zes dagen al helemaal om. Heb je de vrijheid om je dagindeling zelf te bepalen? Dan kun je er ook voor kiezen om na de omschakeling de switch geleidelijk te maken.

Ervaar je toch last en heb je ‘inkakmomentjes’ overdag? Weersta de verleiding om een dutje overdag te doen. Een powernap kan ervoor zorgen dat je ’s avonds lastiger op tijd in slaap komt en vervolgens ’s morgens met moeite opstaat.

Wil je de overstap toch ineens maken? Ga dan op de dag van de klokverandering wat eerder naar bed en sta op de dag van de klokverandering op hetzelfde tijdstip op als altijd.