5 dingen die je moet weten over ramadan

Het vasten vormt een essentieel onderdeel van ramadan. Het vasten wordt sawm of siyam genoemd. Het is dus niet zo dat het vasten de naam ramadan draagt. Wie meedoet aan het vasten tijdens ramadan, die mag overdag niet eten, drinken, roken of aan geslachtsgemeenschap doen. Verder dien je tijdens ramadan niet te vloeken, kwaadspreken, schelden of liegen, maar laten we eerlijk zijn: dat moet je anders ook niet doen.

Voor zonsopkomst wordt de ochtendmaaltijd genuttigd. Dit vroege ontbijt wordt shor, sohor of suhoor genoemd. Na zonsondergang vindt de (meestal uitgebreide) avondmaaltijd plaats. Deze maaltijd na het vasten noemt men iftar.

Behalve vasten besteden moslims vaak ook meer tijd aan het gebed. Het vrijdaggebed in de moskee wordt beter bezocht en er wordt individueel meer gebeden.

Ramadan is een islamitische maand, die niet op vaste data binnen onze Gregoriaanse kalender valt. Er zijn verschillende manieren om de start van ramadan vast te stellen. De traditionele methode is het waarnemen van de nieuwe maan. Op de 29e dag van de islamitische maand Sha’ban gaan moslims naar buiten om de nieuwe maansikkel te spotten. Als de maansikkel wordt waargenomen, begint ramadan de volgende dag. Als de maansikkel niet wordt waargenomen, dan wordt ramadan de dag erna gestart.

Steeds vaker wordt de astronomische berekening gebruikt. Deze methode is gebaseerd op wetenschappelijke observaties en is doorgaans betrouwbaarder dan het waarnemen van de maan met het blote oog. Op deze manier kan de begindatum van ramadan van tevoren bekendgemaakt worden, waardoor moslims zich hierop voor kunnen bereiden.

In sommige gebieden, zoals Lapland, waar de maan soms gedurende lange periodes niet zichtbaar is, gebruiken moslims een vast schema voor de ramadan.

De data van ramadan verschuiven ieder jaar. Omdat de islamitische kalender korter is dan de zonnekalender (die 365,2422 dagen duurt), verschuift de islamitische kalender elk jaar met ongeveer 11 dagen ten opzichte van de zonnekalender. Dit betekent dat de islamitische feestdagen elk jaar op een andere datum in de zonnekalender vallen.

Het vasten tijdens ramadan is verplicht. Het wordt als een van de vijf zuilen van de islam beschouwd. Er zijn uitzonderingen. Zo hoeven kinderen tot hun pubertijd niet mee te doen aan het vasten. Ouderen die te zwak zijn om te vasten, hoeven ook niet mee te doen. Dit kan te maken hebben met hun lichamelijke gezondheid, maar ook met hun geestelijke gezondheid. Mensen met een chronische ziekte die elke dag een paar keer medicijnen moeten gebruiken, hoeven niet te vasten. Dit geldt ook voor mensen met dementie, een verstandelijke beperking of een psychiatrische ziekte.

Vrouwen zijn vrijgesteld van het vasten als ze zwanger zijn of borstvoeding geven. Vrouwen die ongesteld zijn hoeven niet te vasten. Zodra ze ongesteld worden, mogen ze overdag eten en drinken. Later moeten ze de gemiste dagen wel inhalen.

Zo zijn er nog een paar uitzonderingen, waarbij mogelijk een imam moet beslissen of de persoon in kwestie voor vrijstelling in aanmerking komt.

Ga je naar een land op vakantie dat grotendeels islamitisch is? Dan krijg je mogelijk te maken met de gevolgen van het vasten tijdens ramadan. In toeristische gebieden zal het allemaal meevallen, daar probeert men vooral om de toerist tevreden te houden. Op islamitische bestemmingen die minder toeristisch zijn en/of waar de islam meer zijn stempel op het dagelijks leven drukt, daar kan het zo zijn dat restaurants overdag gesloten zijn. Toon respect voor de lokale gewoonten: eet en drink discreet. Vermijd het om op straat te eten of drinken, vooral in de buurt van moskeeën of tijdens de gebedstijden.

In Marokko is het voor toeristen toegestaan om overdag te eten en drinken in restaurants en cafés. Echter, het is respectvol om dit niet in het openbaar te doen. In Dubai zijn er speciale regels voor toeristen tijdens ramadan. Alcohol is dan bijvoorbeeld verboden in restaurants en cafés, maar mag wel in hotels wel worden geserveerd. In Indonesië zijn veel restaurants en cafés overdag gesloten tijdens ramadan. Er zijn echter genoeg restaurants die speciaal voor toeristen open zijn, zeker in de toeristengebieden op Bali.

Ramadan wordt traditioneel afgesloten met het Suikerfeest. Het Suikerfeest heeft wel een hoofdletter aan het begin, omdat dit tot de officiële feest- of gedenkdagen hoort. Tijdens het Suikerfeest vieren moslims het einde van de ramadan. Het Suikerfeest begint op de eerste dag van de nieuwe maand, die de tiende maand is van de islamitische kalender. Op de avond voorafgaand aan het Suikerfeest wordt vastgesteld of de nieuwe maan is waargenomen en of het vasten gebroken kan worden. Het Suikerfeest duurt drie dagen en staat in het teken van gezamenlijk in feestelijke sferen genieten van heerlijk eten en drinken.