Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

5 dingen die je moet weten over het Schengengebied

Als reiziger zul je geregeld de termen Schengengebied, Schengenzone of Schengenverdrag gehoord hebben. Op het moment dat je binnen de Europese Unie op reis gaat, is de kans zeer groot dat je binnen het Schengengebied beweegt. Dat heeft een aantal voordelen. Zo zul je in de meeste gevallen niet te maken krijgen met grenscontroles, heb je op de luchthavens geen paspoortcontroles en zijn er minder strenge limieten aan wat je mee mag nemen. Het Schengenverdrag maakt het reizen gemakkelijker en efficiënter.

De namen Schengengebied, Schengenzone en Schengenverdrag verwijzen naar het Luxemburgse dorp Schengen, dat vlak bij het drielandenpunt tussen Luxemburg, Duitsland en Frankrijk ligt. Hier werden het eerste en de latere Schengenverdragen ondertekend.

Wat houdt het Schengenverdrag in kort in en wat heeft het te betekenen voor het reizen binnen het Schengengebied? Wat moet je verder weten over het Schengengebied? Wij leggen het zo beknopt mogelijk uit binnen de 5 dingen die je moet weten over het Schengengebied.

1

Ontstaan van het Schengengebied

In 1985 werd door 5 lidstaten van de Europese Economische Gemeenschap (EEG) de basis gelegd voor het Schengengebied. Op 14 juni 1985 ondertekenden de Bondsrepubliek Duitsland, Frankrijk en de drie Benelux-landen België, Luxemburg en Nederland het Schengenakkoord. In dit het eerste Verdrag van Schengen kwamen de vijf landen overeen dat de personencontrole aan hun gemeenschappelijke grenzen afgeschaft werden. Hiermee ontstond het eerste Schengengebied.

Een jaar later werd in de vorm van de Europese Akte het Schengenverdrag uitgebreid met de andere leden van de Europese Gemeenschap (wat later de Europese Unie werd). Op 26 maart 1995 trad het Verdrag van Schengen in werking en verdwenen de grenscontroles tussen de eerste negen landen. Ruim twee jaar later volgden Oostenrijk en Italië en op dit moment telt de Schengenzone 28 landen, waarbij de aantekening gemaakt moet worden dat op dit moment de deelname van Cyprus niet actief is.

2

Vrij reizen

Binnen het Schengengebied geldt vrij reizen van personen. Dat betekent dat er in principe geen grenscontroles plaatsvinden als je van het ene Schengenland naar het andere Schengenland reist. Dit geldt voor alle vormen van grensoverschrijding, dus zowel over de weg, over het spoor, via het water als door de lucht. Het vrij reizen geldt voor alle inwoners van Schengenlanden en houders van een paspoort uit een Schengenland.

Voor reizigers die een visum nodig hebben om een Schengenland te bezoeken, geldt dat ze met een geldig visum voor de duur van het visum vrij binnen het Schengengebied mogen reizen.

3

Recht op tijdelijke ontheffing

Sinds 2006 is het recht op tijdelijke ontheffing van het verdrag afgesproken. Op het moment dat er sprake is van een ernstige bedreiging van de openbare orde of de binnenlandse veiligheid, mag een land tijdelijk eenzijdig grenscontroles instellen. Dat mag voor de duur van 30 dagen of zolang de bedreiging duurt. De afgelopen jaren is de ontheffing meerdere keren aangesproken, bijvoorbeeld vanwege migrantenstromen, terreurdreigingen of een pandemie zoals de coronacrisis.

4

Deelnemende landen

De Europese Unie en het Schengengebied zijn geen synoniemen. De meeste EU-landen doen mee aan het Schengenverdrag. Op dit moment doen EU-lidstaten Ierland, Bulgarije en Roemenië niet mee. De vier niet-lidtstaten Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein doen op hun beurt wel mee aan de Schengenzone. De ministaatjes San Marino, Monaco en Liechtenstein zijn geen Schengenlanden, maar houden geen grenscontroles.

Na de Brexit hoort het Verenigd Koninkrijk niet meer tot het Schengengebied. Er geldt sindsdien geen vrij vervoer van mensen en goederen tussen de Schengenlanden en alle landen van het Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland).

5

Wel een paspoort of ID-kaart nodig

Hoewel er geen grenscontroles tussen de Schengenlanden plaatsvinden, is het ten zeerste aangeraden om wel met een geldig paspoort of een ID-kaart op reis te gaan In alle Schengenlanden geldt de verplichting om een geldig identiteitsbewijs op zak te hebben. Dit kan een paspoort of een identiteitskaart zijn. De regels voor het soort identiteitsbewijs dat je nodig heeft, kunnen per land verschillen. Zo moet je voor Zwitserland en Liechtenstein een geldig paspoort bij je hebben, een ID-kaart voldoet hier niet.