5 dingen die je moet weten over de Loonse en Drunense Duinen

De Loonse en Drunense Duinen vormen een bijzonder natuurgebied in Noord‑Brabant, tussen Tilburg, Waalwijk en ’s‑Hertogenbosch. Je vindt hier uitgestrekte zandvlaktes die voortdurend in beweging zijn, afgewisseld met heide en bossen. Het gebied staat bekend als een van de grootste stuifzandgebieden van West‑Europa en levert elk seizoen een ander decor op doordat wind en temperatuur het landschap steeds licht veranderen. Wie graag wandelt, fietst, hardloopt, mountainbiket of met kinderen het zand in wil, zit hier goed: de routes zijn gevarieerd en de voorzieningen rondom de toegangen zijn prima.

De rechtsstatus van het gebied veranderde recent. Sinds 2002 had het de formele status van zelfstandig Nationaal Park. In 2024 is die status opgegaan in het grotere Van Gogh Nationaal Park, een nieuw nationaal park dat meerdere Brabantse landschappen en natuurkernen met elkaar verbindt. Voor bezoekers verandert er in de praktijk weinig: de paden, toegangspoorten en beleving blijven hetzelfde, maar de Duinen maken nu deel uit van een groter geheel waarin natuur, landschap en cultuurhistorie samen worden gepresenteerd.

De Loonse en Drunense Duinen bieden genoeg afwisseling voor wie wil genieten van mooie Nederlandse landschappen. In de vijf punten hieronder lees je wat handig is om te weten voor vertrek: van bereikbaarheid en seizoenen tot routes, regels en praktische tips.

1

Gratis toegankelijk

De Loonse en Drunense Duinen zijn het hele jaar door vrij toegankelijk en er wordt geen entree gevraagd. Je kunt dus zonder kosten genieten van de natuur, of je nu gaat wandelen, fietsen (met uitzondering van de MTB-routes) of gewoon een middag in het zand wilt doorbrengen. In tegenstelling tot sommige andere natuurgebieden is er ook geen toegangshek dat sluit bij zonsondergang. Dat betekent dat je er in principe op elk moment van de dag terecht kunt, al wordt aangeraden om in het donker niet de zandvlaktes op te zoeken. Het terrein is groot en onverlicht, waardoor oriëntatie lastig kan zijn.

2

Bereikbaarheid

Het gebied is goed bereikbaar met de auto: langs de randen van het park zijn meerdere parkeerplaatsen en toegangspoorten ingericht, bijvoorbeeld bij De Rustende Jager (Biezenmortel), Bosch en Duin (Udenhout) en de Roestelberg (Kaatsheuvel). Vanuit deze plekken loop je direct de zandvlaktes of de omliggende bossen in.

Reis je met het openbaar vervoer, dan kun je het beste een trein nemen naar Tilburg of ’s-Hertogenbosch en daar overstappen op een streekbus richting een van de dorpen rondom het gebied. Houd er rekening mee dat de bushaltes meestal niet direct naast de toegangspoorten liggen, waardoor je nog een stukje moet lopen. Voor fietsers is de bereikbaarheid uitstekend: er lopen diverse fietsknooppuntenroutes langs de randen van het natuurgebied.

3

Wandelen en fietsen

De Loonse en Drunense Duinen zijn een paradijs voor wandelaars en fietsers. Door het gebied lopen tientallen kilometers aan gemarkeerde paden die je langs zandvlaktes, bossen en heidevelden voeren. Voor wandelaars zijn er zowel korte rondjes vanaf de toegangen als langere routes die je dieper het natuurgebied in brengen. Vooral de wandelingen over het stuifzand geven je het gevoel dat je door een kleine woestijn loopt.

Voor fietsers zijn er verharde fietspaden die om en door het gebied heen slingeren. Daarnaast is het Nationaal Park beroemd om zijn uitdagende mountainbikeroutes, die deels over het stuifzand en door de bossen gaan. Deze routes trekken sportieve fietsers uit heel Nederland en worden goed onderhouden.

Voor het gebruik van de officiële mountainbikeroutes in de Loonse en Drunense Duinen heb je een MTB-vignet van Natuurmonumenten nodig. Zonder vignet mag je de routes niet rijden. Je kunt het MTB-vignet online regelen.

4

Paardrijden

De Loonse en Drunense Duinen staan bekend als een van de mooiste gebieden in Nederland om te paardrijden. Er ligt een uitgebreid netwerk van ruiterpaden die speciaal zijn aangelegd om ruiters en menners veilig door het stuifzand en de bossen te leiden. Het rijden door de open zandvlaktes geeft een uniek gevoel van vrijheid en trekt zowel recreatieve ruiters als georganiseerde groepen.

In de directe omgeving van het park zitten verschillende maneges en stallen waar je terechtkunt voor het huren van een paard of voor begeleide tochten. Voor wie met een eigen paard komt, zijn er routes die aansluiten op de officiële toegangspunten, vaak met voldoende parkeergelegenheid voor trailers. Omdat de natuur kwetsbaar is, is het belangrijk om op de aangegeven paden te blijven en rekening te houden met wandelaars en fietsers.

5

Horeca en voorzieningen

Rondom de Loonse en Drunense Duinen vind je verschillende horecagelegenheden waar je terechtkunt voor een hapje of drankje voor of na je tocht. Bekende startpunten zoals de Roestelberg, Bosch en Duin en De Rustende Jager hebben restaurants of terrassen die populair zijn bij wandelaars, fietsers en gezinnen. Vaak zijn er speeltuinen of zandbakken aanwezig, waardoor het een fijne plek is om met kinderen te pauzeren.

Naast horeca zijn er aan de randen van het natuurgebied meerdere parkeerplaatsen en informatieborden met wandel- en fietsroutes. Bij sommige ingangen zijn er ook verhuurmogelijkheden voor fietsen of mountainbikes. Toiletten zijn vooral te vinden bij de horecagelegenheden; in het natuurgebied zelf zijn er geen voorzieningen. Neem dus altijd voldoende water en eventueel wat proviand mee als je een langere route gaat doen.