5 dingen die je moet weten over noctoerisme

We hebben de langste nacht van het jaar achter de rug en de dagen zullen weer langer worden. De lange nachten hebben nadelen, maar zeker ook voordelen. Lange donkere nachten lenen zich uitstekend voor noctoerisme. Wat dat is? Noctoerisme draait om reizen en activiteiten die juist in de avond en nacht plaatsvinden. Denk aan het bekijken van de sterrenhemel, nachtelijke stadswandelingen, natuurervaringen na zonsondergang en bijzondere excursies waarbij duisternis een belangrijk onderdeel van de beleving is. Denk bijvoorbeeld aan een fenomeen waar we eerder afgelopen week volop mee te maken hadden: de Geminiden, een jaarlijkse meteorenzwerm die half december actief is en bekendstaat om het grote aantal vallende sterren dat je op heldere nachten kunt zien. Het bewonderen van poollicht, zoals het noorderlicht, valt ook onder nocturisme.

Je hebt vakanties waarbij nocturisme een belangrijk onderdeel vormt. Het kan echter ook een losse excursie zijn, zoals de sterren gaan bekijken op een locatie zonder lichtvervuiling. Dat soort excursies worden bijvoorbeeld aangeboden op de Canarische Eilanden, in Kaapverdië en op Paaseiland.

We zouden een complete website kunnen wijden aan nocturisme. Dat doen we niet. Zoals altijd beperken wij ons tot de 5 dingen die je moet weten over noctoerisme.

1

De rol van duisternis en lichtvervuiling

Noctoerisme kan alleen bestaan bij de gratie van echte duisternis. Kunstlicht verstoort het zicht op sterren, planeten en nachtelijke landschappen, maar heeft ook invloed op dieren en planten. Daarom spelen lichtvervuiling en bewust omgaan met verlichting een centrale rol. Bestemmingen die actief inzetten op donkere nachten, bijvoorbeeld door straatverlichting te beperken of natuurgebieden te beschermen, zijn extra aantrekkelijk voor noctoeristen.

Naast lichtvervuiling speelt ook luchtvervuiling een rol. Fijnstof, smog en vocht in de lucht verminderen de helderheid van de nachtelijke hemel en maken sterren en planeten minder goed zichtbaar. Bestemmingen met schone, droge lucht bieden daarom vaak betere omstandigheden voor noctoerisme dan gebieden met veel verkeer of industrie.

2

Sterrenkijken en astronomische fenomenen

Het observeren van de sterrenhemel is één van de bekendste vormen van noctoerisme. Denk aan meteorenzwermen zoals de Geminiden, zicht op de Melkweg of het volgen van planeetstanden. Ook zeldzamere verschijnselen zoals maansverduisteringen en poollicht trekken reizigers die speciaal voor deze momenten hun vakantie plannen. Heldere nachten en een donkere omgeving zijn hierbij cruciaal.

Voor veel reizigers speelt fotografie hierbij een belangrijke rol. Met de juiste omstandigheden en apparatuur is het mogelijk om sterrenhemels en de Melkweg vast te leggen, iets wat in Nederland door lichtvervuiling nauwelijks lukt. Juist daarom worden donkere bestemmingen steeds vaker bezocht met als doel om nachtelijke landschappen en astronomische verschijnselen te fotograferen.

3

Populaire andere vormen van nocturisme

Noctoerisme kent veel verschillende verschijningsvormen en is breder dan alleen sterrenkijken. Nachtelijke wandelingen door natuurgebieden zijn populair, vaak onder begeleiding van een gids die wijst op geluiden, sporen en dieren die je overdag zelden ziet. In sommige landen worden natuurparken of reservaten bewust in de avonduren opengesteld om bezoekers deze andere kant van het landschap te laten ervaren.

Daarnaast zijn er boottochten bij maanlicht, bijvoorbeeld op zee of op meren, waarbij het gebrek aan daglicht zorgt voor een totaal andere sfeer. In steden uit noctoerisme zich vaak in avond- en nachtwandelingen, waarbij verlichting, leegte en stilte zorgen voor een ander perspectief op bekende plekken. Ook culturele activiteiten, zoals nachtmusea, avondexcursies bij archeologische sites of speciale evenementen rond astronomische verschijnselen, vallen hieronder.

4

Natuur die ’s nachts tot leven komt

In de nacht laat de natuur zich van een andere kant zien. Veel dieren zijn juist actief na zonsondergang, terwijl ze overdag nauwelijks zichtbaar zijn. Geluiden veranderen, temperaturen dalen en landschappen voelen anders aan. Voor natuurliefhebbers biedt noctoerisme de kans om ecosystemen te ervaren op momenten die normaal verborgen blijven.

5

Toenemende populariteit door bewust reizen

Noctoerisme past goed bij de trend van bewuster en rustiger reizen. Steeds meer mensen zoeken ervaringen buiten de standaard dagprogramma’s, weg van drukte en massatoerisme. Nachtelijke activiteiten bieden vaak meer stilte, minder bezoekers en een andere manier van kijken. Dat maakt noctoerisme aantrekkelijk voor reizigers die verdieping zoeken in plaats van afvinken.